Preduzetnik paušalac – Paušalno oporezivanje

Naziv preduzetnik paušalac potiče od načina oporezivanja – Paušalnog oporezivanja.

Šta je Paušalno oporezivanje?

Paušalno oporezivanje je način oporezivanja prema kome se porez i doprinosi plaćaju na paušalno utvrđen pretpostavljen prihod od strane Poreske uprave. Poreska uprava donosi rešenje za Preduzetnika u kome su precizirani iznosi poreza i doprinosa koje preduzetnik treba da plaća za sve mesece u kalendarskoj godini. Po mesecima su obaveze za porez i doprinose jednake i fiksne bez obzira na obim poslovanja preduzetnika tj. na iznos prihoda i troškova koje preduzetnik ostvari u svom poslovanju. Pravo na ovaj sistem oporezivanja imaju preduzetnici čiji je godišnji promet do 6.000.000,00 dinara, kao i novoregistrovani prideuzetnici koji planiraju godišnji promet u iznosu manjem od 6.000.000,00 dinara.

Ne može svaki preduzetnik po Zakonu biti paušalno oporezovan preduzetnik.

Prema članu 40 Zakoan o porezu na dohodak građan, pravo na paušalno oporezivanje ne može se priznati “Preduzetiku”:

1. koji obavlja delatnost iz oblasti reklamiranja i istraživanja tržišta;
2. koji obavlja delatnosti iz oblasti: trgovine na veliko i trgovine na malo, hotela i restorana, finansijskog posredovanja i aktivnosti u vezi s nekretninama; Izuzetno, Preduzetniku koji trgovinsku ili ugostiteljsku delatnost obavlja u kiosku, prikolici ili sličnom montažnom ili pokretnom objektu može se, na njegov zahtev, odobriti da porez plaća na paušalno utvrđen prihod.
3. u čiju delatnost ulažu i druga lica
4. čiji je ukupan promet u godini koja prethodi godini za koju se utvrđuje porez, odnosno čiji je planirani promet kada počinje obavljanje delatnosti - veći od 6.000.000 dinara
5. koji je evidentiran kao obveznik poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost.

Koliko iznose obaveze za porez i doprinose kod paušala tj. paušalno oporezovanih preduzetnika

Iznos poreza i doprinosa koji možete očekivati možete proveriti na Kalkulatoru paušalnog poreza i doprinosa 

Radi utvrđivanja visine paušalnog prihoda kao osnovice poreza na prihode od samostalne delatnosti, preduzetnici se razvrstavaju u grupe i to tako da jednu grupu čine svi preduzetnici paušalci koji obavljaju istu pretežnu delatnosti.

Polazna osnovica za utvrđivanje visine paušalnog prihoda po grupama određuje se u odnosu na prosečnu mesečnu zaradu po zaposlenom ostvarenu u Republici, gradu, opštini, odnosno gradskoj opštini, prema objavljenim podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike za poslednjih 12 meseci (u daljem tekstu: prosečna mesečna zarada), koja se pomnoži sa brojem zaposlenih u Republici, gradu, opštini, odnosno gradskoj opštini i sa koeficijentom delatnosti, a zatim podeli sa brojem stanovnika u Republici, gradu, opštini, odnosno gradskoj opštini.

Polazna osnovica iz stava 3. ovog člana umanjuje se, odnosno povećava primenom sledećih elemenata:

1. registrovano sedište preduzetnika
2. vremenski period koji je protekao od registracije preduzetnika
3. starost obveznika i njegova radna sposobnost
4. ostale okolnosti koje utiču na ostvarivanje dobiti

Prednosti Paušalnog oporezivanja

Vođenje samo jedne poslovne knjige „Knjige ostvarenog prometa“ (KPO knjiga). Pozitivnim propisima nije propisana nijedna druga obavezna evidecija osim KPO knjige u kojoj se evidentiraju svi izlazni računi. Kod paušalaca ne postoji obaveza izrade završnog računa, popisa... Napred navedeno ne znači da paušalcima nije potrebna podrška knjigovodstva oko praćenja limita i poreskih obaveza, vođenja kartica kupaca i dobavljača, prijave i odjave zaposlenih kao i obračuna zarada za zaposlene, obračuna odgovorajućih poreza kod plaćanja usluga nerezidentima, višegodišnja praksa je pokazala da je to korisno.

Mogu raspolagati novcem sa svog poslovnog računa slobodno, to mogu činiti i preduzetnici koji vode poslovne knjige.

Unapred poznat iznos poreza i doprinosa, ne plaća se dodatni porez na neto prihod preduzetnika odnosno porez i doprinosi na oporezivu dobit.

Nedostaci paušalnog oporezivanja

Ukoliko preduzetni posluje sa gubitkom ili malim dobitkom poreske obaveze ostaju iste. Obično nisko procenjena kreditna sposobnost preduzetnika od strane poslovnih banaka jer je predmet ocene obično Rešenje poreske uprave. Iznosi obaveza za porez i doprinose paušalnog oporezovanih preduzetnika više nisu niski, u nekim slučajevima je isplativije poslovati kao neki drugi oblik preduzetnika, potrebno je uraditi uporednu analizu.

Paušalno oporezovani preduzetnici kada vrše neka plaćanja u obavezi su da obračunaju i uplate odgovarajuće poreze i doprinose

Kada preduzetni paušalac isplaćuje određene naknade fizičkim licima, kao isplatilac je u obavezi da obračuna i isplati odgovarajuće poreze i doprinose najkasnije na dan isplate naknade fizičkom licu.

Takođe, ako preduzetnik kupuje prava intelektualne svojine od stranih firmi na primer. licence za softvere, ili plaća zakup servera, reklame na društvenim mrežama, takođe postoje određene poreske obaveze, za koje se moraju podneti poreske prijave i platiti u Zakonom propisanim rokovima. 
Ispalta klasičnih plata takođe, podrazumeva obračune i podnošenje poreskih prijava za plate.

Važni „limiti“ koje je potrebno pratiti i kontrolisati kod preduzetnika paušalaca

Kako bi preduzetnik ostao paušalno oporezovan u kalendarskoj godini od 01.01. do 31.12. treba ostvariti promet do 6.000.000,00 dinara.

Prema Zakonu o pdv-u, preduzetnik mora pratiti i promet u poslednjih 365 dana nezavisno od kalendarske godine, ako preduzetnik paušalac napravi promet veći od 8.000.000,00 dinara npr. za period od 01.04.2023. do 31.03.2024. mora se evidentirati u sistem pdv-a čime gubi pravo na paušalno oporezivanje.